نکوداشت و تشویق و شناسایی و معرفی عملکردها و نتایج برتر و اقدامات تأثیرگذار و ماندگار در جوامع علمی و حرفهای از هنجارهای توسعه یافتگی، شایسته سالاری و اخلاق مداری است. این امر موجب الگوسازی برای جوانان و آیندگان میشود و از سوی دیگر موجبات دلگرمی و تداوم را برای افراد موفق و تلاشگر ایجاد میکند. همچنین به صورت غیر مستقیم موجب ارتقای عملکردها و تلاشهای حرفهای و علمی به سمت اولویتهای ملی و مرزهای دانش میشود. برگزاری جشنوارههای علمی و حرفهای و اعطای جوایز از مکانیسمهای شناخته و آزموده شده در این راستا هستند.
در کشور ما نیز جشنوارههای ملی و عمومی متعددی با تمرکز بر جنبههای مختلفی از شایستگی در چند دهه اخیر توسعه یافتهاند. جشنوارههای رازی، خوارزمی، فارابی، ابن سینا و مطهری و جوایز علامه طباطبایی، دکتر هادوی و دکتر یلدا، یک فهرست کوتاه از برخی از شاخصترین این جشنوارهها و جوایز هستند.
اما شناسایی و رسیدن به نمونههای شایسته، نیازمند موضوعی و نیز منطقهای شدن این ساز و کارهاست. جامعه چشم پزشکی میراث درخشانی در سالهای معاصر ایران دارد و در دهه اخیر نیز کارنامه برجستهای در تولید علم و پژوهش داشته است. از ویژگیهای این جنبش علمی، توسعه تدریجی به سوی مطالعات بین رشتهای (حرکت از چشم پزشکی به سوی علوم بینایی) و توسعه ارتباطات بینالمللی نیز بوده است. دیدگاه ذکر شده، زمینه ساز تأسیس جشنوارهای تخصصی و موضوعی در حوزه چشم پزشکی و علوم بینایی در مهد چشم پزشکی معاصر ایران –بیمارستان فارابی– در سال 1387 گشت. برنامهریزان و برگزارکنندگان جشنواره در 6 سال گذشته به بسط و پالایش نظام مفهومی و شایسته نگاری آن پرداخته از جمله اینکه با نگرشی اخلاقی و عاری از تعصب و دور اندیش، نمونههای شایستگی، ملاکها و عناوین را تعریف و بازنگری نمودند، به گونهای که در حال حاضر تمام محصولات علمی، فرایندهای پژوهشی و دانشگاهی و نمونههای حرفهای شایستگی در دستههای مختلف و مستقل مرور میشوند: دانشوران جوان، دانشمندان ارشد، کتاب و تألیف در طیف گسترده آن، پایان نامه، طرح پژوهشی، مقاله فارسی و انگلیسی، اختراع، ابداع و روشهای نوین جراحی و درمانی و نیز آموزگاری و نوعدوستی هر یک میتوانند نمونهها و افراد شایستهای جهت تحلیل و تقدیر و تشویق داشته باشند. چگونگی نامزد نمودن عملکردها و افراد نیز بر اساس فرایندهای مختلف شخصی، حقوقی، از سوی شخص ثالث و یا از سوی بنیاد شمس میباشد.
جمع کثیری از دانشوران، پژوهشگران و نمایندگان سازمانهای حرفهای و افرادی که در سالهای گذشته در این جشنواره یا جشنوارههای مشابه شایسته احراز جایزه شدهاند، به عنوان هیات داوران دعوت شده، عهدهدار قضاوت بودهاند. جشنواره چشم پزشکی و علوم بینایی دو سال قبل در رایزنی و توافق با فرزند گرامی دکتر محمدقلی شمس، جشنواره را به نام این استاد فقید بازنامگذاری نمود. در سال جاری نیز نامگذاری جوایز برتر جشنواره را به نام دیگر نمادهای شاخص عرصه چشم پزشکی ایران پی گرفت. همچنین در سالهای آینده با نظاره نمودن نمونههای شایستگی در جامعه علمی و حرفه ای مصادیق را توسعه خواهد بخشید؛ دسته هایی همچون «خدمت و مسوولیت پذیری حرفهای و اجتماعی»، «بانوی چشم پزشکی»، «چشم پزشک پارسی» و «ادیب چشم پزشکان» در مرحله نظرسنجی، پردازش و آزمایش هستند.
بانیان جشنواره، تأسیس یک بنیاد و موسسه غیرانتفاعی مستقل را به عنوان ساز و کاری ماندگار و بالنده جهت برگزاری آن پیگیری میکنند. جذب منابع و سرمایههای غیردولتی و شرکتهای تجهیزات و دارویی و تعریف گرنت (در کنار جوایز اعطایی) در سالهای آینده مدنظر میباشد.
با امید اعتلا و بالندگی هر چه بیشتر جامعه چشم پزشکی و علوم بینایی ایران زمین